BRYTYJSKIE PRAWO KONSTYTUCYJNE A CZŁONKOSTWO W UNII EUROPEJSKIEJ

ISBN: 978-83-8291-783-3 291 stron format: A5 oprawa: twarda Rok wydania: 2023

Publikacja omawia problematykę związaną z brytyjskim prawem konstytucyjnym w kontekście członkostwa Zjednoczonego Królestwa w Unii Europejskiej, w szczególności zagadnieniami systemu common law, konwenansowych norm konstytucyjnych, aktywizmu sędziowskiego, zasady suwerenności Westminsteru oraz procedurą wystąpienia ze struktur unijnych (tzw. Brexitem).

Książka jest adresowana przede wszystkim do studentów, pracowników naukowych oraz osób zainteresowanych kwestiami związanymi z common law, funkcjonowaniem prawa UE w państwach członkowskich oraz wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej.

SPIS TREŚCI

Od Autora

Wykaz skrótów

Wykaz cytowanych aktów

Wykaz cytowanych orzeczeń sądowych

Wykaz literatury

Wykaz źródeł internetowych

Wprowadzenie
ő 1. Cel pracy
ő 2. Struktura pracy
ő 3. Metodologia badań

Rozdział I. Brytyjskie prawo konstytucyjne
ő 1. Specyfika konstytucjonalizmu brytyjskiego
ő 2. Pojęcie brytyjskiej konstytucji
ő 3. Inicjatywy uchwalenia pisanej konstytucji brytyjskiej
ő 4. Koncepcja systemu źródeł prawa brytyjskiego
I. Uwagi wstępne
II. Prawo stanowione
III. Decentralizacja władzy państwowej w Zjednoczonym
Królestwie na tle członkostwa w UE
IV. Prawo powszechne
V. Konwenanse konstytucyjne jako materialne źródło norm
konstytucyjnych
1. Nieskodyfikowany charakter konwenansowych norm konstytucyjnych
2. Sądowe egzekwowanie konwenansów konstytucyjnych
VI. Konstytucyjne zasady ustroju brytyjskiego
VII. Prawo Unii Europejskiej
VIII. Poglądy brytyjskich konstytucjonalistów
ő 5. Wnioski

Rozdział II. Konstytucyjne aspekty członkostwa Zjednoczonego
Królestwa w UE
ő 1. Uwagi wstępne
ő 2. Akcesja Zjednoczonego Królestwa do struktur wspólnotowych
I. Referendum akcesyjne z 1975 r.
II. Procedura prawna przystąpienia Zjednoczonego Królestwa do WE
ő 3. Specyfika procesu implementacji prawa UE na gruncie brytyjskiego
systemu prawnego
ő 4. European Community Act 1972 oraz European Union Act 2011 jako
podstawa prawna członkostwa ZK w UE
ő 5. Konceptualizacja pojęcia oraz źródeł prawa UE - uwagi na tle
systemu brytyjskiego
ő 6. Relacje zachodzące pomiędzy brytyjskim porządkiem prawnym
a prawem unijnym w ujęciu teoretycznoprawnym
ő 7. Zagadnienie ochrony praw człowieka w Zjednoczonym Królestwie
na tle członkostwa w UE, ze szczególnym uwzględnieniem Protokołu polsko-brytyjskiego
ő 8. Wnioski

Rozdział III. Zasada suwerenności Parlamentu brytyjskiego i jej
ograniczenie na tle członkostwa Zjednoczonego Królestwa w UE
ő 1. Uwagi wstępne
ő 2. Relacje zachodzące pomiędzy legislatywą, egzekutywą i judykatywą
w brytyjskim prawie konstytucyjnym w świetle członkostwa
w strukturach unijnych - zarys problematyki
ő 3. Zagadnienie przekazania części uprawnień określonych władz
państwowych organom UE
ő 4. Rola parlamentarnych komisji do spraw europejskich w zakresie
oddziaływania na unijny proces decyzyjny
ő 5. Zasada suwerenności Parlamentu brytyjskiego w kontekście
członkostwa Zjednoczonego Królestwa w UE
I. Treść i znaczenie zasady suwerenności Parlamentu brytyjskiego
II. Klauzula suwerenności jako mechanizm zabezpieczający
brytyjskie prawodawstwo przed zasadą prymatu prawa UE
III. Przejawy ograniczenia zasady suwerenności Parlamentu
brytyjskiego na skutek członkostwa w UE
1. Zasada suwerenności Parlamentu brytyjskiego a doktryna
dorozumianego uchylenia
2. Zasada suwerenności Parlamentu brytyjskiego a prymat
prawa unijnego
ő 6. Wnioski

Rozdział IV. Pozycja ustrojowa władzy sądowniczej w kontekście
członkostwa Zjednoczonego Królestwa w UE
ő 1. Uwagi wstępne
ő 2. Rola sądów brytyjskich w stosowaniu i interpretacji ustawodawstwa
I. Reguły interpretacyjne - wprowadzenie do problematyki
II. Literalna wykładnia ustawowa (literal rule)
III. Złota reguła wykładni (golden rule)
IV. Tzw. mischief rule
V. Wykładnia proeuropejska
VI. Wewnętrzne i zewnętrzne pomoce w interpretacji ustawodawstwa
ő 3. Proces recepcji unijnych norm prawnych oraz stopień
intensywności ich oddziaływania na wewnętrzny porządek prawny
Zjednoczonego Królestwa
I. Obowiązki wykładnicze sądów brytyjskich względem prawa UE
II. Prawotwórcze znaczenie orzeczeń TSUE a ich wykonywanie
przez sądy brytyjskie
ő 4. Wpływ prawa UE na praktykę sądowego stosowania prawa przez
sądy brytyjskie, ze szczególnym uwzględnieniem tzw. aktywizmu
sędziowskiego
I. Zagadnienie legitymizacji sądowej kontroli ustaw w Zjednoczonym Królestwie na tle relacji pomiędzy władzą ustawodawczą a władzą sądowniczą
1. Judicial review a konstytucyjna tradycja europejska
2. Kwestionowanie ustawodawstwa przez sądy brytyjskie
II. Zjawisko tzw. aktywizmu sędziowskiego w kontekście obowiązywania prawa unijnego - pojęcie, przejawy, granice orzekania sądów brytyjskich
1. Adaptacja nowych formuł wykładniczych w procesie sądowego stosowania prawa
2. Granice swobody orzekania przez sędziów brytyjskich
3. Stosowanie prawa UE w praktyce orzeczniczej sądów brytyjskich
ő 5. Miejsce i rola sądów brytyjskich jako organów sprawujących
wymiar sprawiedliwości a europejskie standardy praw człowieka
I. Interpretacja praw konwencyjnych a ustawodawstwo brytyjskie
II. Kwestia przestrzegania postanowień Europejskiej Konwencji
Praw Człowieka przez sądy brytyjskie a tzw. sądowa deklaracja niezgodności
ő 6. Wnioski

Rozdział V. Skutki prawne wynikające z wystąpienia Zjednoczonego
Królestwa ze struktur unijnych (tzw. Brexitu)
ő 1. Uwagi wstępne
ő 2. Konstytucyjna podstawa wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE
I. Referendum w sprawie Brexitu
II. Uruchomienie procedury z art. 50 TUE bez ustawowej zgody
Parlamentu Zjednoczonego Królestwa
III. R (Miller) v. Secretary of State for Exiting the European Union
ő 3. Negocjacje w sprawie Brexitu
ő 4. Kluczowe aspekty związane z umową o wystąpieniu - tzw. Withdrawal Agreement - w kontekście wydarzeń Brexitowych
I. Withdrawal Agreement, czyli umowa o wystąpieniu
II. Great Repeal Bill
III. European Union (Withdrawal) Act 2018
IV. European Union (Withdrawal) Act 2019
V. R (Miller) v. The Prime Minister and Cherry v. Advocate
General for Scotland
VI. European Union (Withdrawal) (No. 2) Act 2019
VII. Withdrawal Agreement Bill (WAB)
VIII. European Union (Withdrawal Agreement) Act 2020
ő 5. Cofnięcie notyfikacji zamiaru wystąpienia z UE
ő 6. "Renesans" zasady suwerenności parlamentu brytyjskiego
na skutek Brexitu
ő 7. Wnioski

Zakończenie

Summary

Indeks rzeczowy