BEZPOŚREDNIE INWESTYCJE ZAGRANICZNE Z EUROPY ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ PERSPEKTYWA INSTYTUCJONALNA

ISBN: 978-83-8030-275-4

314 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2019

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) są współcześnie jedną z podstawowych form ekspansji zagranicznej. Ich istnienie determinuje poziom i efektywność międzynarodowej współpracy i wymiany gospodarczej. Mogą one przyczyniać się do wielu pozytywnych zmian strukturalnych występujących na skutek wzrostu powiązań operacyjnych i finansowych wynikających ze zwiększenia stopnia międzynarodowej współpracy gospodarczej i wymiany kapitałowej (por. Gorynia 2018b). Wiąże się to z faktem, że BIZ są często komplementarne względem eksportu kraju pochodzenia i w wielu przypadkach powodują jego zwiększenie, co wpływa korzystnie na wzrost gospodarczy. W perspektywie mikroekonomicznej bezpośrednie inwestycje zagraniczne stanowią kluczowy element rozwoju przedsiębiorstw międzynarodowych, przyczyniając się do globalnej integracji zasobów tych podmiotów poprzez kształtowanie ich pozycji w ramach międzynarodowych łańcuchów wartości (Sauvant 2008- Poniatowska-Jaksch i Pakulska 2015- Szymański 2015). Przekłada się to na postępujący wzrost liczby i wartości inwestycji stanowiących przejaw zagranicznej ekspansji kapitałowej przedsiębiorstw.BIZ podejmowane są przede wszystkim przez przedsiębiorstwa z krajów wysokorozwiniętych (KWR). Dopiero na początku XXI wieku wzrósł udział wartości inwestycji z gospodarek wschodzących oraz krajów regionu Europy Środkowej i Wschodniej (EŚW)1 w globalnych długoterminowych przepływach kapitału. Wyniósł on na koniec 2017 roku około 23% globalnej wartości zasobów BIZ (UNCTAD 2018). Biorąc pod uwagę znaczenie gospodarek wschodzących oraz EŚW w kształtowaniu światowej produkcji i eksportu, należy uznać, że kraje te cechują się znacznym potencjałem rozwojowym w zakresie wychodzących BIZ. Jego wykorzystanie zależy od posiadanych źródeł przewag własnościowych i internalizacyjnych przedsiębiorstw wywodzących się z tych gospodarek i może wynikać np. z ograniczenia kosztów transakcyjnych wiążących się z kreowaniem przez nie swojej pozycji rynkowej jako korporacji transnarodowych.

ze Wstępu

SPIS TREŚCI

Wstęp1. Zagraniczna ekspansja kapitałowa i jej determinanty1.1. Definicje i formy zagranicznej ekspansji kapitałowej1.2. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a przedsiębiorstwa międzynarodowe1.3. Determinanty BIZ1.4. Instytucjonalne uwarunkowania zagranicznej ekspansji kapitałowejPodsumowanie2. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w ujęciu teoretycznym2.1. Zagraniczna ekspansja kapitałowa a gospodarka kraju pochodzenia2.2. Makro- i mikroekonomiczne podejścia do teorii BIZ2.3. BIZ w ujęciu teoretycznym2.4. Zagraniczna ekspansja kapitałowa z gospodarek wschodzącychPodsumowanie3. Otoczenie instytucjonalne zagranicznej ekspansji kapitałowej3.1. Uwarunkowania instytucjonalne przedsiębiorstw3.2. Otoczenie instytucjonalne a BIZ3.3. Wpływ otoczenia kraju pochodzenia na BIZ w świetle badań empirycznychPodsumowanie4. BIZ z EŚW na tle BIZ z gospodarek wysokorozwiniętych i wschodzących4.1. Struktura i dynamika globalnych przepływów BIZ4.2. Zagraniczna ekspansja kapitałowa z EŚW4.3. Ścieżka rozwoju inwestycji państw EŚW w świetle badań empirycznychPodsumowanie5. Przedsiębiorstwa międzynarodowe z EŚW5.1. Kluczowe aspekty rozwoju przedsiębiorstw międzynarodowych z EŚW5.2. Zagraniczna ekspansja kapitałowa w perspektywie gospodarek narodowych EŚW - wybrane zagadnienia5.3. Ekonomiczne i instytucjonalne uwarunkowania BIZ z EŚW w świetle badań empirycznychPodsumowanie6. Współzależności między wychodzącymi BIZ a krajami ich pochodzenia6.1. Modele współzależności BIZ i gospodarki oraz instytucji kraju ich pochodzenia6.2. Współzależności i sprzężenia zwrotne między realizacją BIZ a otoczeniem kraju pochodzenia w świetle badań empirycznych6.3. Implikacje badań i ustaleń teoretycznych dotyczące krajów EŚW oraz gospodarek wysokorozwiniętych i wschodzącychPodsumowanieZakończenieBibliografiaSpis rysunkówSpis tabelSpis wykresówAneksZałącznik 1. Klasyfikacja krajów przyjęta na potrzeby przeprowadzonych badańZałącznik 2. Opis zmiennych wykorzystanych na potrzeby opracowania modeli panelowychZałącznik 3. Statystyki dotyczące modeli panelowychZałącznik 4. Opis zmiennych wykorzystanych na potrzeby opracowania modeli szeregów czasowychZałącznik 5. Statystyki dotyczące modeli szeregów czasowych