ALIMENTY JAK DOCHODZIĆ JAK SIĘ BRONIĆ? PORADNIK PRAKTYCZNY

ISBN: 978-83-8223-960-7

576 stron
format: A5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2021

Przedstawiamy jedyny na rynku tak obszerny praktyczny poradnik całościowo wyjaśniający problematykę spraw o alimenty - zarówno z punktu widzenia osób ich dochodzących, jak i tych zobowiązanych do alimentacji.

Został napisany w przystępny sposób, ze świadomym pomijaniem niezrozumiałego prawniczego języka. Najważniejsze zagadnienia są ujęte w ramkach dla większej czytelności przekazywanych treści. Wyjaśnienia kwestii prawnych przeplatają wzięte z życia przykłady.

Autorka precyzyjnie omawia rodzaje roszczeń alimentacyjnych (np. alimenty na małoletnie dziecko, na pełnoletnie dziecko, na małżonka, na rodzica, czy kwota na zaspokojenie potrzeb rodziny).

Odrębna część książki jest poświęcona zagadnieniom ochrony osób zobowiązanych do alimentacji, dzięki czemu będzie stanowić cenne źródło wiedzy nie tylko dla osób dochodzących roszczeń alimentacyjnych, lecz także dla tych, które chcą się chronić przed nadmierną roszczeniowością osób uprawnionych do świadczeń alimentacyjnych.

Całość uzupełniają wywiady ze specjalistami: sędzią rodzinnym, mediatorem, pracownikiem ośrodka pomocy społecznej, detektywem, a także wypowiedzi komornika i asesora komorniczego.

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

Wstęp
Alimenty to nie prezenty, ale nie można też zabić dłużnika

Rozdział 1
Co to są alimenty?

Alimentacja jako obowiązek rodzinny
Co to są alimenty?
Uprzywilejowana pozycja osoby dochodzącej alimentów
Kolejność obowiązku alimentacyjnego
Zasada równości wszystkich dzieci
Uchylenie się od świadczeń alimentacyjnych; wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego
Kiedy można uchylić się od świadczeń alimentacyjnych?
Zasady współżycia społecznego a obowiązek alimentacyjny
Nadużycie prawa przy dochodzeniu alimentów
Przedawnienie roszczeń alimentacyjnych
Alimenty a podatki
Alimenty a zdolność kredytowa

Rozdział 2
Rodzaje roszczeń o charakterze alimentacyjnym

Roszczenia alimentacyjne i quasi-alimentacyjne
Jakimi przesłankami kieruje się sąd, rozstrzygając o alimentach?
Alimenty a relacje stron, czyli alimenty a kwestie etyczne

Rozdział 3
Zaspokojenie potrzeb rodziny (art. 27 k.r.o.)

Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny
Rodzina, czyli kto?
Zasada egalitaryzmu małżonków
Jakimi kryteriami kieruje się sąd, rozstrzygając sprawy o zaspokojenie potrzeb rodziny?
Wina za rozkład pożycia a roszczenie o zaspokojenie potrzeb rodziny (art. 27 k.r.o.)

Rozdział 4
Przekazywanie zarobków małżonka drugiemu małżonkowi (art. 28 k.r.o.)

Ochrona podstaw bytowych rodziny
Przesłanki warunkujące zasadność roszczenia z art. 28 k.r.o.
Kwestie proceduralne
Zmiana i uchylenie postanowienia
Upadek postanowienia
Zbieg roszczeń z art. 27 i 28 k.r.o.

Rozdział 5
Alimenty na małoletnie dziecko

Zakres obowiązku alimentacyjnego rodzica na małoletnie dziecko
W jakich postępowaniach sądowych możemy dochodzić alimentów na małoletnie dziecko?
Sprawa o alimenty a powództwo o rozwód bądź separację
Alimenty na małoletnie dziecko w wyroku rozwodowym bądź separacyjnym
Kto reprezentuje małoletnie dziecko w sprawie o alimenty?
Alimenty na małoletnie dziecko przy opiece naprzemiennej
Kiedy jedno dziecko jest z ojcem, a drugie z matką
Kiedy można uchylić się od obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniego dziecka?

Rozdział 6
Alimenty na pełnoletnie dziecko

W jaki sposób można dochodzić świadczeń alimentacyjnych na pełnoletnie dziecko?
Do kiedy trzeba płacić na dorosłe dziecko?
Kontynuowanie nauki przez dziecko
Sytuacja zdrowotna pełnoletniego dziecka
Zakres obowiązku alimentacyjnego na dorosłe dziecko
Czy wyniki w nauce mają znaczenie?
Stypendium a obowiązek alimentacyjny rodzica
Zasiłek dla bezrobotnych a obowiązek alimentacyjny rodzica
Gdy dziecko zawiera małżeństwo
Możliwość uchylenia się od alimentów na pełnoletnie dziecko
W jaki sposób wykazać, że roszczenie dorosłego dziecka o alimenty nie powinno zostać uwzględnione w całości bądź w części?

Rozdział 7
Alimenty na małżonka (byłego małżonka)

Zawarcie małżeństwa a obowiązek alimentacyjny
Jak można dochodzić roszczeń alimentacyjnych na rzecz małżonka bądź byłego małżonka? 89
Świadczenia alimentacyjne na małżonka w trakcie małżeństwa
Alimenty a rozwód bądź separacja
Mimo że niewinny, sam ma zapewniać sobie utrzymanie
Jak długo trzeba płacić alimenty na byłego małżonka?
Wygaśnięcie bądź zmiana obowiązku alimentacyjnego wobec byłego małżonka

Rozdział 8
Alimenty na rodzica

Przychodzi pora na wsparcie rodziców przez dzieci
Rodzic samodzielny czy nie
Rodzic w niedostatku
Uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego wobec rodzica
Gdy jest kilkoro dzieci
Rodzic umieszczony w domu pomocy społecznej
Tryb pobierania opłat za pobyt najbliższych członków rodziny w domu pomocy społecznej
Zwolnienie z obowiązku pokrywania kosztów pobytu osoby najbliższej w DPS-ie na podstawie ustawy o pomocy społecznej
Kto może reprezentować rodzica w sprawie o alimenty?

Rozdział 9
Alimenty od innych krewnych (dziadkowie, rodzeństwo)

Alimenty od dziadków
Kiedy można uzyskać alimenty od dziadków?
Do których dziadków kierować się po alimenty?
Alimenty od rodzeństwa
Czy można dochodzić alimentów od innych krewnych?

Rozdział 10
Roszczenia alimentacyjne a stosunek przysposobienia (alimenty w relacjach między przysposabiającym a przysposobionym)

Rozdział 11
Alimenty w relacjach między pasierbem a ojczymem (macochą)

Rozdział 12
Roszczenia alimentacyjne matki dziecka pozamałżeńskiego

Rodzaje roszczeń przysługujących matce dziecka pozamałżeńskiego
Wydatki związane z ciążą i porodem
Jak wykazać wydatki związane z ciążą i porodem?
Koszty trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu
Jakie kryteria mają znaczenie dla roszczeń matki dziecka pozamałżeńskiego?
Alimenty na dziecko
Tylko wobec ojca dziecka
Matka w trudnej sytuacji
Kwestie proceduralne: jaki sąd właściwy, zwolnienie od kosztów sądowych
Co, jeśli ojciec przestanie być ojcem?

Rozdział 13
Wysokość alimentów - jak ją ustalić?

Jakie kryteria wpływają na wysokość alimentów?
Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji
Możliwości zarobkowe i majątkowe osoby zobowiązanej do alimentacji
Zasada równej stopy życiowej
Osobiste starania o utrzymanie i wychowanie dziecka
Alimenty a kontakty z dzieckiem
Wysokość alimentów a 500 plus (oraz inne świadczenia wspierające rodzinę)

Rozdział 14
Koszty utrzymania uprawnionego

Usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej do alimentacji
Jak liczyć koszty utrzymania?
Zasada równej stopy życiowej
Koszty utrzymania uprawnionego in concreto
Realne koszty, nie hipotetyczne
Alimenty "wsteczne"
Wsteczne zasądzanie alimentów; niezaspokojone potrzeby
Roszczenie regresowe
Jakie koszty nie są uwzględniane?
Jak udokumentować koszty utrzymania?
Paragonom mówimy stanowcze "nie!"
Kiedy koszt trudno udokumentować

Rozdział 15
Sytuacja stron (uwarunkowania osobiste, możliwości zarobkowe, posiadany majątek, poziom życia)

Możliwości zarobkowe i majątkowe stron
Realna sytuacja zarobkowa i majątkowa stron
Majątek i dochody dziecka
Czy uprawniony ma obowiązek spieniężać swój majątek?
Trzeba podzielić się nawet skromnym zarobkiem
Praca poniżej kwalifikacji
Jak wykazać osobistą sytuację zobowiązanego?
Co może sąd?

Rozdział 16
Osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dziecka

Jak osobiste starania przekładają się na pieniądze?
Zaangażowanie w sprawy dziecka (edukacja, zdrowie itp.)
Czas spędzany z dzieckiem
Oddziaływania wychowawcze
Kiedy rodzic ma utrudnione kontakty z dzieckiem
Jak wykazać osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dziecka?
Gdy się nie interesuje
Jak wykazać brak zainteresowania dzieckiem?

Rozdział 17
Jak to rozwiązać ugodowo?

Czy tylko wyrok sądu?
Obowiązek alimentacyjny a psychologia człowieka
Walory ugodowych rozwiązań
Porozumienie rodzicielskie (plan wychowawczy)
Ugoda przed mediatorem
Umowa o alimentację
Ugoda sądowa

Rozdział 18
Jak przygotować pozew?

W rozwodzie czy w odrębnym powództwie?
Kto jest powodem w sprawie?
Jaki sąd właściwy?
Właściwość sądu w sprawach o alimenty
Ustawowe zwolnienie od kosztów sądowych
Zwolnienie od obowiązku ponoszenia opłaty skarbowej
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
Od kiedy alimenty są zasądzane?
Jakie dowody warto uwzględnić w pozwie?
Jak wykazać koszty utrzymania osoby uprawnionej do alimentów?
Jak wykazać sytuację osobistą, majątkową i zarobkową osoby zobowiązanej?
Jak wykazać zakres osobistych starań o wychowanie i utrzymanie dziecka?
Jakie dokumenty dołączyć do pozwu?
Żądanie dokumentów bądź informacji od strony pozwanej bądź osoby trzeciej
Świadkowie w sprawach alimentacyjnych
Przesłuchanie stron

Rozdział 19
Zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych

Po co nam zabezpieczenie?
"Twarde" dokumenty
Uprzywilejowanie roszczeń alimentacyjnych w postępowaniu zabezpieczającym
Zabezpieczenie kwoty na zaspokojenie potrzeb rodziny
Wymogi formalne wobec wniosku o zabezpieczenie alimentów
Zabezpieczenie alimentów obejmujące całą kwotę dochodzonych alimentów
Zmiana zabezpieczenia
Wniosek o zmianę zabezpieczenia poprzez podwyższenie alimentów
Wniosek o zmianę zabezpieczenia poprzez obniżenie alimentów bądź uchylenie zabezpieczenia
Dowody na poparcie wniosku o zabezpieczenia bądź jego zmianę
Ile to kosztuje?
Rozpoznanie wniosku o zabezpieczenie
Ile czasu ma sąd na rozpoznanie wniosku o zabezpieczenie?

Rozdział 20
Postępowanie przed sądem

Ile to wszystko potrwa?
Rozprawy jawne
Rozprawy zdalne
Dbaj o swój PR
Jak ubrać się do sądu?
Jak zachowywać się przed sądem?
Jak na spowiedzi
Nieetyczne prowadzenie sprawy, czyli ciosy poniżej pasa
Przygotowanie, przygotowanie, przygotowanie
Kolejność zdarzeń
Jak przygotować się do przesłuchania świadków?
Jak zeznawać przed sądem?
Jak przygotować się do własnych zeznań w sprawie?
Jak przygotować się do przesłuchania drugiej strony?
Jeśli nie stawi się powód
Jeśli nie stawi się pozwany
Czy można zmusić stronę do stawiennictwa na rozprawie?
Inne sprawy rodzinne
Wyrok zaoczny
Najlepszą obroną jest atak?
Powództwo wzajemne

Rozdział 21
Gdy jestem niezadowolony z orzeczenia sądu

Jaki sąd rozpoznaje środek odwoławczy?
Zapowiedź zażalenia bądź apelacji
Odstąpienie od uzasadnienia postanowienia
Ile czasu na wniesienie zażalenia bądź apelacji?
Treść zażalenia lub apelacji
Nowe dowody w apelacji
Ile to kosztuje?
Skarga kasacyjna

Rozdział 22
Nic nie jest wieczne, czyli kiedy zmienią się okoliczności

Kiedy można wnosić o zmianę orzeczenia o alimentach?
Co to znaczy "zmiana stosunków"?
Cel roszczenia o zmianę rozstrzygnięcia alimentacyjnego
Pozew o podwyższenie alimentów
Jakie okoliczności uzasadniają wystąpienie z powództwem o podwyższenie alimentów?
Co, jeśli druga strona złoży pozew wzajemny o obniżenie alimentów?
Wniosek o zmianę zabezpieczenia poprzez podwyższenie alimentów
Wniosek o zmianę zabezpieczenia poprzez obniżenie alimentów bądź uchylenie zabezpieczenia
Porównanie okoliczności
Jak wykazać zmianę okoliczności?
Jakimi dokumentami można wykazać zmianę okoliczności?
Zabezpieczenie roszczenia
Gdy jestem pozwany w sprawie o obniżenie alimentów

Rozdział 23
Co, jeśli nie płaci?

Konsekwencje uchylania się od alimentów
Postępowanie egzekucyjne
Działania organów administracji publicznej wobec dłużników alimentacyjnych
Kategoria dłużnika
Wymiana informacji między organami
Wywiad alimentacyjny
Pracuje czy nie
Decyzja o uznaniu za dłużnika alimentacyjnego uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych
Twardą ręką wobec uporczywego dłużnika
Fundusz Alimentacyjny
Osoby uprawnione do świadczeń z Funduszu
Alimentacyjnego
Kryterium dochodowe
Gdy nie przysługuje świadczenie z Funduszu
Alimentacyjnego
Zwrot świadczeń wypłaconych z Funduszu
Alimentacyjnego
Utrata prawa jazdy
Co zrobić, żeby dłużnik nie siedział za kółkiem?
Zwrot dłużnikowi alimentacyjnemu zatrzymanego prawa jazdy
Przekazywanie danych do biur informacji gospodarczej

Rozdział 24
Postępowanie egzekucyjne

Uprzywilejowanie egzekucji roszczeń alimentacyjnych
Rygor natychmiastowej wykonalności
Kiedy mam tytuł wykonawczy
Jaki organ właściwy?
Wybór komornika sądowego
Wniosek o wszczęcie egzekucji
Co załączyć do wniosku?
Co komornik robi z urzędu?
Ograniczenia egzekucji
Zatrudnienie dłużnika u osoby bliskiej
Koszty postępowania egzekucyjnego
Uciekanie z majątkiem
Skarga na czynności komornika

Rozdział 25
Odpowiedzialność karna

Przestępstwo niealimentacji
Typ podstawowy i typ kwalifikowany
Co to znaczy "uchylanie się"?
Podstawowe potrzeby życiowe
Ściganie na wniosek
"Rehabilitacja" dłużnika

Rozdział 26
Druga strona medalu - jak bronić się przed roszczeniowością?

Co, jeśli zapadnie wyrok zaoczny?
Rygor natychmiastowej wykonalności
Zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności (art. 346 ő 1 k.p.c.)
Uchylenie rygoru natychmiastowej wykonalności (art. 346 ő 11 k.p.c.)
Sprzeciw od wyroku zaocznego
Ile to kosztuje?
Jak się bronić, gdy jestem pozwany(-a) o alimenty?
Odpowiedź na pozew
Twierdzenia i dowody
Dokumenty
Żądanie dokumentów bądź informacji od strony powodowej lub osoby trzeciej
Świadkowie
Przesłuchanie stron
Powództwo wzajemne
Jak bronić się przed nadmiernym zabezpieczeniem?
Zażalenie na postanowienie zabezpieczające alimenty
Co zrobić, żeby złożyć zażalenie na postanowienie
zabezpieczające?
Wstrzymanie wykonalności zaskarżonego postanowienia
Ile to kosztuje?
Wniosek o zmianę zabezpieczenia poprzez jego zmniejszenie
Wniosek o uchylenie zabezpieczenia
Ile to kosztuje?
Apelacja od wyroku zasądzającego alimenty
Jaki sąd właściwy?
Zarzuty apelacji
Nowe dowody w apelacji
Ile to kosztuje?
Pozew o obniżenie alimentów
Jaki sąd właściwy?
Ile to kosztuje?
Pozew o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
Pozew o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny ustał
Ochrona dłużnika alimentacyjnego
Co, jeśli nadpłacił?
Jak się pozbyć komornika?
Skarga na czynności komornika
Koszty postępowania egzekucyjnego

Rozdział 27
Ustanie obowiązku alimentacyjnego

Obowiązek alimentacyjny a upływ czasu
Kiedy ustaje obowiązek alimentacyjny?
Pozew o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny ustał
Jakie okoliczności mogą przemówić za zasadnością pozwu?
Jaki sąd właściwy?
Ile to kosztuje?
Informacje na temat sytuacji pozwanego
Jakie dowody zgłaszać w takiej sprawie?
Wnioski o udzielenie informacji bądź złożenie dokumentu przez pozwanego lub osobę trzecią
Alimenty w opinii ekspertów
Styl życia Polaków wpływa na wyroki w sprawach alimentacyjnych - rozmowa z Dorotą Hildebrand-Mrowiec , sędzią Sądu Rejonowego w Zamościu, prezes Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce
W mediacji można uzyskać więcej niż w sądzie - rozmowa z Magdaleną Marquez-Vazquez, mediatorem, prezesem Fundacji Mediacja i Prawo
Niealimentacja to problem państwa - rozmowa z Dominiką
Kowalczyk-Ptasińską, dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w Łomiankach
Niealimentacja to brak szacunku dla prawa - rozmowa z Wojciechem Węgrzyńskim, detektywem, Trenda Group Sp. z o.o.

Akty prawne 427

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny

Tezy z orzecznictwa według zagadnień

Reprezentacja małoletniego dziecka w sprawie o alimenty
Reprezentacja strony pozwanej
Wysokość alimentów
Postać świadczeń alimentacyjnych
Niedostatek
Wzajemne relacje stron a prawo do świadczeń alimentacyjnych
Zasada równej stopy życiowej rodziców i dzieci
Możliwości zarobkowe zobowiązanego do alimentacji
Zobowiązania kredytowe osoby zobowiązanej do alimentacji
Zaspokajanie potrzeb rodziny (art. 27 k.r.o.)
Zwolnienie od kosztów sądowych spraw o zaspokojenie potrzeb rodziny
Nakazanie wypłaty zarobków małżonka drugiemu małżonkowi (art. 28 k.r.o.)
Zasada równości wszystkich dzieci
Alimenty na pełnoletnie dziecko
Alimenty na małżonka (byłego małżonka)
Alimenty na rodzica
Alimenty od dziadków
Alimenty od rodzeństwa
Roszczenia alimentacyjne a stosunek przysposobienia
Roszczenia alimentacyjne w relacjach pasierb - ojczym (macocha)
Roszczenia alimentacyjne matki dziecka pozamałżeńskiego
Usprawiedliwione potrzeby (koszty utrzymania)
Koszty utrzymania mieszkania
Wydatki na rozrywkę i kulturę, kieszonkowe
Fryzjer
Wydatki na remonty i zmianę wyposażenia domu Zwierzęta domowe
Paragony jako dowody w sprawie
Sytuacja zarobkowa i majątkowa zobowiązanego - jego zobowiązania inne niż wynikające z obowiązku alimentacyjnego
Obowiązek podzielenia się nawet najmniejszym zarobkiem
Nadużycie prawa przy dochodzeniu alimentów
Uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego ze względu na zasady współżycia społecznego
Wsteczne zasądzanie alimentów; niezaspokojone potrzeby
Roszczenie regresowe
Osobiste starania
Zmiana okoliczności wpływająca na zakres obowiązku alimentacyjnego
Przedawnienie roszczeń alimentacyjnych
Zabezpieczenie roszczeń
Koszty postępowania egzekucyjnego
Zakaz przelewu wierzytelności alimentacyjnych
Odpowiedzialność karna za uchylanie się od alimentacji

Literatura

Skorowidz