AKUMULACJA REZERW DEWIZOWYCH WE WSPÓŁCZESNEJ GOSPODARCE ŚWIATOWEJ

ISBN: 978-83-8030-187-0

146 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2017

Wstęp

Bezprecedensowa akumulacja rezerw walutowych stanowi jedną z najważniejszych cech charakteryzujących współczesną gospodarkę światową. Wzrost globalnych rezerw był szczególnie dynamiczny od początku XXI w., wskutek czego rezerwy te wzrosły z poziomu 6% światowego produktu brutto w 2000 r. do prawie 16% w 2016 r. Tak dynamiczny wzrost światowych rezerw rodzi pytania o przyczyny oraz następstwa tego zjawiska.Dynamiczna akumulacja rezerw walutowych we współczesnej gospodarce światowej jest w dużym stopniu konsekwencją dysfunkcjonalności międzynarodođwego systemu walutowego, a nie jedynie następstwem charakterystyki gospodarek krajów akumulujących rezerwy oraz prowadzonej przez nie polityki makroekonomicznej. Ponadto koszty i ryzyko związane z gromadzeniem ogromnych rezerw nie dotyczą wyłącznie krajów akumulujących rezerwy, lecz prowadzą również do zaburzeń w funkcjonowaniu międzynarodowego systemu walutowego, które stwarzają zagrożenie w postaci kolejnego globalnego kryzysu finansowego.Celem niniejszej monografii jest zbadanie skali, struktury i cech charakterystycznych zjawiska akumulacji rezerw dewizowych, a także przyczyn i skutków tego zjawiska. Analiza akumulacji rezerw dewizowych we współczesnej gospodarce światowej została przeprowadzona w kontekście funkcjonowania międzynarodowego systemu walutowego. Dysfunkcjonalność tego systemu stanowi istotną przyczynę gromadzenia przez wiele krajów rozwijających się i wschodzących rezerw dewizowych, których zasób przekracza poziom uznawany za optymalny. Z drugiej strony nadmierna akumulacja rezerw przez te kraje generuje znaczące koszty i ryzyko dla międzynarodowego systemu walutowego oraz gospodarki światowej jako całości.Książka ta stanowi uzupełnienie literatury na temat zjawiska akumulacji oficjalnych rezerw dewizowych. Warto podkreślić, że znaczna część opublikowanych dotychczas badań koncentruje się na poszczególnych krajach gromadzących rezerwy. Badania te dotyczą przede wszystkim przyczyn akumulacji rezerw dewizowych związanych z charakterystyką gospodarek poszczególnych krajów oraz prowadzonej przez nie polityki makroekonomicznej, jak również skutków gromadzenia znaczących rezerw dla tych krajów. Przeważająca część literatury to analizy adekwatności poziomu rezerw dewizowych, tj. ich rzeczywistego poziomu w poszczególnych krajach w odniesieniu do przyjętych wartości progowych, co pozwala na stwierdzenie, czy poziom ten może być uznany za optymalny. Znacznie mniejsza część literatury dotyczy natomiast kwestii związanych z funkcjonowaniem międzynarodowego systemu walutowego, przyczyniających się do dynamicznej akumulacji rezerw dewizowych i następstw szybkiego wzrostu rezerw światowych dla tego systemu oraz gospodarki światowej jako całości.Praca składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym zostały przeanalizowane kwestie definicyjne i teoretyczne związane z rezerwami dewizowymi. Przedstawiono klasyfikację rezerw dewizowych oraz ich kategorie. Scharakteryzowano cztery kategorie aktywów tworzących strukturę światowych rezerw - złoto, rezerwy w walutach wymienialnych, specjalne prawa ciągnienia oraz pozycję rezerwową w Międzynarodowym Funduszu Walutowym. We wspomnianym rozdziale zawarto również zasady zarządzania rezerwami dewizowymi, a także miary ich adekwatności.W rozdziale drugim zamieszczono analizę wielkości i struktury światowych rezerw dewizowych w latach 1996-2015. Zostały zbadane wszystkie cztery grupy aktywów tworzących ich strukturę. Szczególną uwagę poświęcono rezerwom w walutach wymienialnych, gdyż stanowiły przeważającą część światowych rezerw w całym badanym okresie. Przeprowadzono również analizę adekwatności poziomu rezerw dewizowych w tych krajach rozwiniętych i wschodzących, które utrzymują najwyższy poziom rezerw. Na podstawie uzyskanych wyników sformułowano wnioski dotyczące cech charakterystycznych współczesnej akumulacji rezerw dewizowych.W rozdziale trzecim opisano przyczyny i skutki zjawiska akumulacji rezerw dewizowych. Poszczególne przyczyny zostały przeanalizowane w ramach dwóch najważniejszych ich grup, a mianowicie determinant leżących po stronie gospodarek i polityki makroekonomicznej poszczególnych państw akumulujących rezerwy (czynniki wewnętrzne), a także determinant związanych z funkcjonowaniem współczesnego międzynarodowego systemu walutowego (czynniki zewnętrzne, systemowe). Skutki akumulacji rezerw dewizowych przedstawiono w podziale na korzyści zarówno dla krajów gromadzących rezerwy, jak i dla całej gospodarki światowej (korzyści systemowe). Pokazano również negatywne następstwa tego zjawiska, obejmujące koszty dla krajów prowadzących akumulację oraz koszty dla gospodarki światowej (koszty systemowe). Badany okres objął lata 1996-2015.

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Rozdział 1. Pojęcie, struktura i funkcje rezerw dewizowych1.1. Pojęcie rezerw dewizowych1.2. Struktura rezerw dewizowych1.2.1. Złoto1.2.2. Rezerwy w walutach wymienialnych1.2.3. Specjalne prawa ciągnienia1.2.4. Pozycja rezerwowa w MFW1.3. Motywy akumulacji rezerw dewizowych1.4. Zasady zarządzania rezerwami dewizowymi1.5. Miary adekwatności poziomu rezerw dewizowych

Rozdział 2. Ewolucja wielkości i struktury światowych rezerw dewizowych2.1. Ewolucja wielkości światowych rezerw dewizowych2.2. Rezerwy w walutach wymienialnych2.3. Specjalne prawa ciągnienia2.4. Złoto2.5. Adekwatność poziomu rezerw dewizowych w krajach rozwiniętych utrzymujących najwyższy poziom rezerw2.6. Adekwatność poziomu rezerw dewizowych w krajach wschodzących utrzymujących najwyższy poziom rezerw2.7. Cechy współczesnej akumulacji rezerw dewizowych

Rozdział 3. Przyczyny i skutki współczesnej akumulacji rezerw dewizowych3.1. Przyczyny współczesnej akumulacji rezerw dewizowych3.1.1. Czynniki wewnętrzne3.1.2. Czynniki zewnętrzne (systemowe)3.2. Skutki współczesnej akumulacji rezerw dewizowych3.2.1. Pozytywne skutki akumulacji rezerw dewizowych3.2.2. Negatywne skutki akumulacji rezerw dewizowych

Zakończenie

Bibliografia

Spis rysunków

Spis tabel

Załączniki

Summary and conclusions